Karel De Gucht op pad in het rijk der leugens

De tijd dat al schertsend gesteld werd dat de afkorting VLD voor “Verhofstadt Liegt Dagelijks” stond, hoort al jaren tot de vergetelheid van de politiek. Minder ludiek wordt het wanneer langzaamaan duidelijk wordt dat zijn troonpretendenten binnen de genaamde Open VLD er een op zijn minst gezegd bizarre manier van open communiceren op na houden en zo af en toe boudweg liegen.

Neem nu Karel De Gucht, man met vele titels en spilfiguur in wat ondertussen verworden is tot een weinig fraai spektakel. Hoe is dit zo ver kunnen komen?

Het echtpaar De Gucht heeft een villa in Toscane, een niet onaardig stulpje waarvan grootte en geschatte kostprijs de argwaan van de fiscus opwekte. Kon De Gucht zich wel zo’n villa veroorloven? Het geheel van het onroerend goed was volgens de verdediging van De Gucht echter niet ten persoonlijken titel aangehouden, maar was ondergebracht in een Italiaans vennootschap volgens Italiaans recht. De volharding van de fiscus leidde er uiteindelijk toe dat de rekeningen van het echtpaar konen worden ingekeken volgens een nieuwe wet. Karel trachtte eerst die wet aan te vechten voor het Grondwettelijk Hof maar kreeg daar geen gelijk. Dus kon de fiscus de rekeningen inkijken en stelde toch een paar dubieuze zaken vast.

Zo was de rekening bij de Italiaanse bank Sanpaolo niet aangegeven en de winst van het Italiaanse landbouwbedrijf Agricola La Macinaia in het Toscaanse Gaiole evenmin. En net tot de Italiaanse vennootschap van dat bedrijf behoort ook de villa van De Gucht. Daarnaast viel het oog van de BBI – Bijzondere Belastingsinspectie – op een aandelenwinst uit 2005 van de verkoop van de verzinkingsgroep Vista aan het Britse Hill & Smith.

Karel realiseerde in dat jaar op die transactie immers een winst van 1.068.300 euro. Volgens de BBI moet die transactie beschouwd worden als een beroepsinkomen waar dan zo’n 900.000 euro aan belastingen dient te worden betaald. Volgens de verdediging van De Gucht gaat het over een transactie die bedoelt is als een “beheer van vermogen” en daar dienen dan geen belastingen te worden op betaald. Toch stelde De Gucht volgens De Tijd voor om een extra belasting van een paar tienduizenden euro’s te betalen op deze transactie, iets waar de BBI niet op inging. Deze zaak zou pas in 2015 gepleit worden voor de fiscale kamer van de Rechtbank van Eerste aanleg in Gent. Daarmee zou de kous dan af zijn.

Ondertussen was er echter al een beroepsprocedure ingespannen door De Gucht tegen de BBI. Het Gentse hof van Beroep volgde op 17 december 2013 de redenering van De Guchts verdediging dat de BBI te weinig gegevens had om een zicht op de rekeningen te kunnen forceren. Het gevolg was dat de betwiste transactie niet gebruikt kan worden in het onderzoek, wat dan weer impliceert dat De Gucht eigenlijk van belastingsfraude wordt vrijgepleit.

Een triomfantelijke De Gucht vond het dan nodig om de directeur van de BBI – Karel Anthonissen – nog eens publiekelijk te kijk te zetten door de man op Radio 1 uit te maken: 'Meneer Anthonissen is directeur bij de belastingen. Dat geeft hem veel macht en hij kan daar niet mee omgaan. Hij is een machtswellusteling. Ik vind dat gevaarlijk.'

Een paar maanden verder blijkt dat De Gucht er eigenlijk alles aan gedaan heeft om van zijn nemesis – directeur Anthonissen van de BBI – verlost te geraken. In een reeks van 4 brieven, gericht aan de algemene baas van de BBI, Philipsen, vroeg De Gucht niet alleen naar een minnelijke schikking, maar eiste ook dat Anthonissen van het onderzoek werd gehaald. Wat de aanleiding tot die vraag is, weet alleen De Gucht, maar het duidt toch op een paniekreactie.

Het bestaan en de inhoud van de eerste 3 van die brieven werd zaterdag uitgebracht door De Tijd. Vervolgens nam De Gucht plaats in de Zevende Dag om daar klaar en duidelijk te stellen dat de brieven niet meer waren dan ‘boodschappen’, waar hij naar eigen zeggen nooit een antwoord op heeft gekregen. Met andere woorden: Karel beweerde zondag bij hoog en laag dat dit mailverkeer een eenrichtingsverkeer was.

Een vierde brief echter wijst die bewuste uitspraak naar het rijk der leugens. In die mail van 3 mei 2013, gestuurd door De Gucht naar Philipsen wordt zeer helder verwezen naar een telefoongesprek omtrent het dossier van de BBI tegen De Gucht. Letterlijk staat er te lezen: ‘Aansluitend ons telefonisch onderhoud en uw mondelinge toezegging dit stuk, dat essentieel is voor het administratief dossier, aan mij te zullen overmaken, wil ik u vriendelijk doch dringend verzoeken kwestieus document aan mij over te maken.’

Naast de leugen omtrent het nooit verkrijgen van een antwoord, wordt hier nog iets anders duidelijk. De Gucht heeft de topman van de BBI willen inschakelen om belastend materiaal te vinden over BBI-directeur Anthonissen. Eigenlijk gaat het om het vragen van hulp aan de BBI-baas om te kunnen procederen tegen dezelfde BBI. Het document in kwestie is een mail die Anthonissen in februari 2012 had gestuurd naar zijn overste Philipsen.

Ondertussen ontkent De Gucht de aantijgingen dat hij hulp kreeg van Philipsen bij het opstellen van zijn dossier tegen de BBI. Zijn advocaten lieten ondertussen inderdaad weten dat Philipsen geen document van het dossier heeft overgemaakt aan hun cliënten (familie De Gucht). In strikte zin is dat ook zo, maar toch wordt ook hier weer een loopje met de waarheid genomen. Wanneer de mail van Philipsen aan De Gucht van 16 mei van vorig wordt doorgenomen staat er heel duidelijk dat Philipsen het bewuste document heeft toegevoegd aan het dossier zodat De Gucht en zijn advocaten het op die manier toch in handen krijgen. Van zodra dat een feit is, wordt het document ook daadwerkelijk gebruikt in het dossier van De Gucht tegen de BBI.

Hiermee heeft De Gucht een grens overschreden! De politicus heeft – de eveneens liberale – directeur van het BBI voor zijn kar gespannen in een proces tegen de BBI én heeft de voorbije dagen duidelijk de waarheid niet verteld. Zaken die hij niet had moeten doen, wanneer hij echt overtuigd was in zijn zaak. Dan had hij de afwikkeling van het dossier afgewacht en alle vertrouwen moeten stellen in de fiscale en gerechtelijke procedures. Juist het feit dat hij dit niet heeft gedaan én dat hij daaromtrent blijft liegen, wekt veel meer argwaan op dan dat het wegneemt.

(HVR)