Malawi zit (bijna) zonder medicijnen

Malawi heeft te weinig medicijnen tegen aids en malaria, en zelfs aspirine is niet altijd beschikbaar. Internationale donoren willen pas weer hulp geven als de volgens hen corrupte gezondheidssector hervormd is.

Zo'n 60 miljoen dollar (ruim 44 miljoen euro) is ingehouden door donoren. Ze beschuldigen Malawi van corruptie bij de overheidskantoren die medicijnen inkopen en distribueren onder openbare gezondheidsinstellingen.

Het gebrek aan hulp heeft een aanzienlijke impact op de gezondheidssector, omdat internationale donoren goed zijn voor 90 procent van het medische budget in Malawi.

In het hele land krijgen patiënten die bij gezondheidscentra van de overheid aankloppen, te horen dat er geen medicatie beschikbaar is. De gezondheidscentra klagen ook over een tekort aan handschoenen en testsets voor malaria en hiv.

Betere organisatie

De Malawi Health Donor Group, een netwerk van internationale donoren waaronder Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, Duitsland en VN-bureaus, weigert hulp te geven zolang de overheid de gezondheidszorg niet beter organiseert.

De voorzitter van de Health Donor Group, Athanase Nzokirishaka, zegt dat het vooral gaat om de manier waarop medicijnen en voorraden worden beheerd door de Central Medical Stores, de overheidscentra die de medicijnen distribueren.

"De regering zal eerst het vertrouwen van de internationale gemeenschap, en de Malawiërs, in het nationale systeem moeten herstellen", zegt Nzokirishaka. "De problemen in de leveringsketen hebben er in het verleden ook al toe geleid dat sommige donoren hun financiering stopzetten", zegt Nzokiriskhaka.

Aspirine

Agnes Makwasa, een 45-jarige vrouw met hiv uit Blantyre, heeft moeite om aidsremmers te krijgen. Vijf jaar lang kreeg ze maandelijks een gratis voorraad van de plaatselijke overheidskliniek. "Tot kort geleden. Toen kreeg ik maar een deel van mijn medicijnen, omdat er te weinig voorraad was. Ik moest na een week terugkomen, maar toen was alles op", zegt Makwasa. Ze betaalt nu 29 euro voor de medicatie bij een particuliere drogisterij.

"Ik ben weduwe en ik heb vijf kinderen. Met de verkoop van donuts verdien ik ongeveer 67 euro per maand. Dat betekent dat er nauwelijks nog geld over is om te leven en dat ik me geen gezond dieet meer kan veroorloven. Gezonde voeding is belangrijk als je behandeld wordt voor hiv", zegt Makwasa.

Ook op het platteland van Malawi zijn tekorten ontstaan. Sommige gezondheidscentra hebben geen basismedicatie als aspirine meer.

Medicijnman

Malita Nalikata uit Mulanje, in het zuiden van Malawi, zegt dat haar plaatselijke ziekenhuis geen medicijnen tegen malaria meer heeft. Ze kreeg te horen als alternatief pijnstillers te kopen, omdat het ziekenhuis die zelf niet meer in voorraad zou hebben.

"Ik heb geen geld, dus ben ik naar een traditionele genezer gegaan. Hij heeft me wat kruiden gegeven die ik in moet nemen met pap", zegt Nalikata. Ze gaf de medicijnman een kip als betaling voor zijn diensten. "Meer kan ik me niet veroorloven en traditionele genezers accepteren dat soort betalingen", zegt ze.

De regering van Malawi erkent dat het gezondheidszorgsysteem tekortkomingen kent, en dat dat ook dat invloed heeft op de bevoorrading van gezondheidscentra en ziekenhuizen.

"We werken aan een langetermijnoplossing voor de problemen. Op korte termijn proberen we medicatie als noodoplossing elders te betrekken, totdat de kwesties waar de donoren problemen mee hebben opgelost zijn", zegt Jean Kalirani, minister van Gezondheid.

Claire Ngozo (IPS)