"Tijd voor interventie in Libië raakt op"

Nu Libische regeringstroepen Benghazi naderen, raakt de tijd op voor een militaire interventie door de VS en zijn NAVO-bondgenoten, zeggen experts.

Regeringstroepen boekten de voorbije dagen successen in hun aanvallen op bolwerken van de rebellen. Gisteren kwam de oostelijke stad Ajdabiya onder vuur te liggen, de laatste stad voor rebellenbolwerk Benghazi, 160 kilometer verderop.

Voor analisten onderstrepen de snelheid van de opmars van Kadhafi's troepen en het onvermogen van de rebellen om antwoord te bieden op de grotere vuurkracht van het regime dat er nauwelijks nog tijd overblijft voor een buitenlandse interventie.

Barack Obama

De buitenlandministers van de G8-industrielanden vergaderen ondertussen in Parijs. Daar staat onder meer het voorstel van een no-flyzone boven delen van Libië op de agenda maar daar lijkt geen eensgezindheid over.

De Amerikaanse president Barack Obama herhaalde gisteren (maandag) dat de Libische leider Moammar Kadhafi "moet vertrekken" maar maakte niet duidelijk of Washington een no-flyzone of andere militaire acties genegen is. "Het zal zeer belangrijk worden voor ons om een ruime waaier aan opties te bekijken die het net rond meneer Kadhafi blijven sluiten en de druk opvoeren.

"Ik heb de indruk dat het debat dat nu aan de gang is, straks geen zin meer heeft, want Kadhafi's troepen veroveren nu zo snel terrein dat het snel te laat kan zijn voor de internationale gemeenschap om het tij echt te doen keren", zegt Charles Kupchan, expert buitenlands beleid bij het Council on Foreign Relations (CFR), een Amerikaanse denktank.

Bill Clinton

Net zoals in de jaren negentig, toen er grote controverse was over een VS-interventie in de Balkan, zijn er twee kampen: aan de ene zijde de neoconservatieve haviken en linkse interventionisten, aan de andere zijde "realisten" en regionale experts.

Voormalig president Bill Clinton toonde zich eind vorige week voorstander van een interventie, net zoals Paul Wolfowitz, viceminister van Defensie onder George W. Bush, en Anne-Marie Slaughter, hoogleraar aan de Princeton-universiteit en tot voor kort topadviseur van minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton.

In een opiniestuk dat gisteren (maandag) in de New York Times verscheen, viel Slaughter de regering-Obama en de EU aan omdat die Kadhafi enerzijds aanmanen op te stappen maar er anderzijds niet in slagen overeenstemming te bereiken over een no-flyzone.

Als de VN-Veiligheidsraad het licht niet op groen kan zetten voor een no-flyzone, dan moet Washington het rebellenregime in Benghazi als legitieme regering erkennen, net zoals Frankrijk en Portugal vorige week gedaan hebben, en samenwerken met de Arabische Liga om die regering alle nodige hulp te bieden.

NAVO in Kosovo

Maar realisten zoals Wesley Clark, die in 1999 de Kosovo-campagne van de NAVO leidde ten tijde van Bill Clinton, zijn sceptisch. Met een no-flyzone of zelfs maar rechtstreekse militaire hulp zou Washington zich op glad ijs begeven: het risico dat het uitgroeit een veel grotere interventie kunnen de VS niet hebben nu het al de handen vol heeft in Irak en Afghanistan, zegt Clark.

"Een no-flyzone in Libië kan op het eerste gezicht eenvoudig lijken, maar als Kadhafi blijft oprukken, dan komt er een moment dat luchtaanvallen, uitvoerige bombardementen en grondtroepen nodig zijn - een enorme stap voor een leger dat al te veel omhanden heeft", schreef Clark zondag in de Washington Post van zondag.

Kupchan is het daarmee eens. "Als we het echt menen en de rebellen een kans willen geven om Kadhafi te verslaan en omver te werpen, dan zal er veel meer nodig zijn dan de Libische luchtmacht aan de grond te houden. Halve maatregelen kunnen meer kwaad dan goed doen."

Bron: IPS

Beeld: Photonews