De Paralympische Spelen zijn een platform waar atleten met een beperking hun uitzonderlijke vaardigheden kunnen tonen. Het is daarnaast ook een prachtig voorbeeld van innovaties op het gebied van prothesen. Deze atleten, waarvan er veel leven met een amputatie, hebben complexe behoeften die prothesisten uitdagen om steeds geavanceerder oplossingen te ontwikkelen. Hoe spelen de Paralympische Spelen hierin een rol? Wij vroegen dit, op de Spelen in Parijs, aan Caius Spronken van het Amputee Care Center (ACC) in Genk.
De beste beenprothese op de Paralympische Spelen
Paralympische atleten hebben records neergezet die vergelijkbaar of zelfs beter zijn dan die van Olympische atleten. De beste prothese wordt individueel op maat gemaakt. De beste prothese is voor iedereen anders en houdt rekening met je behoeften, je wensen en met je portemonnee.
Een bekende atleet met een beenprothese is Markus Rehm, een Duitse Paralympische atleet, die gespecialiseerd is in het verspringen. Markus Rehm, die een blade prothese draagt, heeft meerdere keren het wereldrecord in het verspringen voor Paralympische atleten verbeterd. In 2021 sprong hij een ongelooflijke afstand van 8,62 meter, wat verder was dan de Olympische gouden medailleafstand van dat jaar. Het ontwerp van zijn blade prothese helpt bij het opslaan en vrijgeven van energie tijdens het rennen en springen.
Inspiratiebron voor innovatie
De Paralympische Spelen zijn veel meer dan een wereldwijde sportwedstrijd. Tijdens deze Spelen wordt de vastberadenheid van mensen gevierd, maar staan ook innovatie en technologie centraal om steeds beter te worden. Veel van de sporters die deelnemen hebben te maken met een vorm van amputatie door een ongeval, ziekte of missen een of meerdere ledematen door een aangeboren afwijking. Doordat deze atleten zeer hoge eisen stellen aan hun prothesen om op topniveau te kunnen presteren zijn er grote investeringen gedaan in onderzoek en ontwikkeling. Een belangrijke innovatie bijvoorbeeld zijn op maat gemaakte 3D-geprintte prothesen.
Sprinters, maken gebruik van geavanceerde beenprothesen, zoals blade prothesen. Om topprestaties te kunnen leveren is het bewustzijn en de acceptatie van prothetische technologieën in de sport verhoogd. Dankzij de prestaties van deze atleten kijkt de samenleving anders naar de mogelijkheden van mensen met een prothesen. Het is geen beperking meer, maar een kracht!
Functioneel ontwerp en materiaalkeuze
Een moderne bionische armprothese wordt gemaakt van materialen zoals nylon, siliconen, koolstofvezel en aluminium, die zorgen voor een lichte, sterke en comfortabele prothese. We kiezen ook voor titanium of polypropyleen.
Deze materialen zijn flexibeler, duurzamer en sterker, en zorgen ook voor minder belasting voor de gebruiker. Dit is natuurlijk essentieel voor sporters die veel en lang trainen.
Er is daarnaast een groeiende trend in de ontwikkeling van gepersonaliseerde prothesen. 3D-printtechnologie maakt het mogelijk om prothesen te ontwerpen die perfect passen bij de activiteit van de drager. Het comfort en de prestaties worden hierdoor sterk verbeterd.
Bionische armprothesen
De grootste doorbraak in de wereld van armprothesen is de opkomst van bionische prothesen. De Hero Arm is een mooi voorbeeld van een geavanceerde myo-elektrische armprothese die bijdraagt aan de vooruitgang door het gebruik van sensoren die spieractiviteit detecteren en dit omzetten in handbewegingen. De prothese is lichtgewicht, betaalbaar en biedt gebruikers de mogelijkheid om fijne bewegingen uit te voeren, zoals het grijpen van voorwerpen, dankzij modulaire en aanpasbare functies.
Voor atleten betekent dit dat ze een niveau van controle en precisie hebben dat ooit ondenkbaar was. Ze kunnen bijvoorbeeld een bal pakken, een fiets besturen, golf spelen of zelfs fijne motorische taken uitvoeren zoals schrijven of de teugels beheren tijdens het paardrijden. Deze technologie, die vanuit de sport is ontwikkeld en verfijnd, heeft ook grote veranderingen gebracht aan het dagelijks leven van amputees.
Invloed op het dagelijks leven
Veel innovaties in prothesen vinden hun oorsprong in de sport. De invloed daarvan is echter ook daarbuiten voelbaar. De vooruitgang in prothesetechnologie heeft directe voordelen voor een grote gemeenschap van mensen met een amputatie. Wat begon als een middel om atleten te helpen heeft geleid tot verbeteringen in mobiliteit, onafhankelijk en kwaliteit van leven voor velen.
De Paralympics hebben daarnaast bijgedragen aan een verandering in de publieke perceptie van prothesen. Prothesen werden ooit gezien als simpelweg een vervanging van een verloren ledemaat, maar worden nu beschouwd als geavanceerde hulpmiddelen die het menselijk potentieel kunnen vergroten. Dit heeft geleid tot een grotere acceptatie van mensen met prothesen in alle aspecten van het leven, van werk tot sociale activiteiten.
De toekomst van prothesen in de sport
De toekomst van prothesen ziet er veelbelovend uit. Innovaties blijven aangewakkerd worden door de technologische vooruitgang en eisen van de sport. Met de opkomst van robotica, kunstmatige intelligentie en nog meer verfijnde materialen zullen prothesen in de toekomst nog meer functies krijgen.
Voor de sport betekent dit dat atleten met een prothese steeds competitiever worden, soms zelfs al op gelijke voet of zelfs boven een reguliere Olympische atleet. Dit gaat ongetwijfeld leiden tot nieuwe debatten over de grenzen van technologie in de sport. Het belangrijkste is echter dat de Paralympics telkens weer de grenzen van wat mogelijk is blijven verleggen.
Lees het artikel op de mobiele website