Vanaf 1 januari verandert de manier waarop werkzoekenden in Vlaanderen worden opgevolgd. Wie onvoldoende inspanningen levert om een job te vinden, krijgt voortaan nog maar één kans om zijn gedrag te verbeteren. Minister van Werk Zuhal Demir voert een verstrenging door die de VDAB meer autonomie moet geven en lange procedures moet vermijden.
De Vlaamse regering past het systeem rond opvolging aan: het huidige “formeel afsprakenblad” verdwijnt en wordt vervangen door een “ultiem afsprakenblad”. Concreet betekent dit dat wie de afspraken niet naleeft, meteen een laatste waarschuwing krijgt. Volgens Demir is snelheid belangrijk: “Zeker nu de werkloosheid in de tijd beperkt wordt is het cruciaal dat werkzoekenden snel in actie schieten,” staat in een persbericht van het kabinet.
Eind november stonden 126.965 mensen met een uitkering of in beroepsinschakelingstijd geregistreerd bij VDAB. Zij moeten kunnen aantonen dat ze actief solliciteren. Wie dat niet doet, riskeert een sanctie. In juni 2025 werden 11.358 waarschuwingen, sancties en negatieve evaluaties uitgedeeld. Tot nu kregen werkzoekenden twee kansen om hun aanpak te wijzigen, maar dat wordt nu teruggebracht naar één.
De wijziging komt er omdat werkloosheid voortaan in tijd wordt beperkt. Een recente bevraging toont aan dat 35 procent van de gecontacteerden niet eens wist dat die beperking bestond. Demir vindt dat er duidelijkheid moet komen en dat sneller ingrijpen nodig is. “Met deze maatregel willen we sneller bijsturen. Dit is geen straf, maar net een duwtje in de rug om mensen aan de slag te helpen.”
De aanpassing heeft ook gevolgen voor de VDAB-medewerkers. Door het schrappen van tussenstappen zou de administratieve druk dalen. “De verstrenging zal ook de administratieve werkdruk bij de 1.800 VDAB-bemiddelaars verlagen. Zij kunnen hun tijd en energie richten op hun kerntaak: mensen effectief naar werk begeleiden en uitkeringen omzetten in lonen.”
Met slechts één kans kan VDAB sneller ingrijpen en worden tijdrovende procedures vermeden. De organisatie krijgt zo meer mogelijkheden om op te treden tegen wie zich onvoldoende inspant. Demir verwijst naar onderzoek: hoe langer iemand zonder werk zit, hoe kleiner de kans dat die nog aan de slag geraakt. Daarom wordt het aantal controles opgevoerd en krijgen werkzoekenden gerichter opdrachten, begeleiding of opleidingen.
VDAB zal het sollicitatiegedrag nauwer monitoren. Gedelegeerd bestuurder Wim Adriaens benadrukt dat begeleiding centraal blijft staan: “Onze bemiddelaars geven werkzoekenden kansen, maar we verwachten ook dat ze die grijpen. Doen ze dat niet, dan moeten we streng zijn. Deze beslissing geeft ons meer slagkracht om sneller op de bal te spelen bij de kleine groep werkzoekenden die de kantjes ervan aflopen.”
(Afbeelding: screen grab YouTube)
Lees het artikel op de mobiele website