Elektrische auto’s hebben het imago van milieuvriendelijk vervoermiddel. Ze stoten immers tijdens het rijden geen CO₂ uit. Maar hoe zit het met de totale ecologische voetafdruk van een elektrische auto, van productie tot afdanking? Vooral de fabricage van de batterij blijkt een intensief proces met een hoge uitstoot. De vraag is dan: wanneer compenseert een elektrische auto die initiële impact?
De grootste klimaatimpact van een elektrische auto zit niet in het dagelijks gebruik, maar in het productieproces. Vooral de batterijproductie vraagt veel grondstoffen en energie. Wetenschappers uit Heidelberg berekenden dat je tussen de 20.000 en 40.000 kilometer moet rijden om de uitstoot die ontstaat bij het maken van de accu te compenseren. Dat komt overeen met één tot twee jaar rijden voor de gemiddelde automobilist.
De batterijen in elektrische auto’s worden elk jaar groter en krachtiger. Waar een EV in 2020 gemiddeld een accucapaciteit van 50 kWh had, ligt dat tegenwoordig rond de 68 kWh. Dat betekent meer actieradius, maar initieel ook een hogere milieu-impact. Toch is de netto-uitstoot vaak lager dan vroeger, omdat batterijfabricage steeds duurzamer wordt. De toegenomen energiedichtheid en het gebruik van hernieuwbare energie dragen hier sterk aan bij.
Niet elke studie komt tot dezelfde conclusie. Sommige rapporten stellen dat een elektrische auto pas na 90.000 kilometer echt klimaatvriendelijker is dan een benzine- of dieselwagen. Zulke hoge drempels zijn vaak het gevolg van verouderde aannames over de CO₂-uitstoot bij batterijproductie. Nieuwe methodes, waarbij zonne- en windenergie wordt ingezet in het productieproces, zorgen voor veel gunstiger cijfers.
De Duitse automobielclub ADAC sluit zich aan bij het kamp van de optimisten. Volgens hen ligt de echte klimaatwinst van de elektrische auto in de volledige levenscyclus – van fabricage tot recycling. Zelfs wanneer de batterijproductie zwaar weegt, is de totale impact op het milieu over de levensduur van de wagen kleiner dan bij traditionele brandstofauto’s.
De wetenschappelijke consensus lijkt zich langzaam te vormen: de klimaatvoordelen van elektrische auto’s zijn al merkbaar vanaf 20.000 tot 40.000 kilometer. Na die afstand wordt de uitstootvrije rit gecompenseerd door de eerdere belasting van het milieu. Wie zijn elektrische auto gemiddeld vier jaar of langer gebruikt, rijdt dus klimaatbewuster dan met een wagen op benzine of diesel. (lees verder onder de afbeelding)
Fabrikanten investeren volop in schonere productiemethoden. Tesla, Volkswagen en andere grote merken bouwen inmiddels batterijfabrieken die draaien op groene stroom. Daarnaast worden batterijen lichter en efficiënter, wat het grondstofverbruik verlaagt. Deze evolutie versnelt de tijd waarin een elektrische auto zijn klimaatimpact heeft ingehaald. Niet alleen productie telt mee. Ook wat er na gebruik met de batterij gebeurt, speelt een rol. Batterijen van elektrische auto’s kunnen vaak een tweede leven krijgen in energieopslag voor huizen of bedrijven. Ook het recyclen van zeldzame metalen zoals lithium, kobalt en nikkel staat hoog op de agenda van de sector.
Hoewel een elektrische auto bij de productie een hogere CO₂-uitstoot veroorzaakt dan een auto met verbrandingsmotor, weegt dit op langere termijn ruimschoots op tegen de klimaatimpact van brandstofwagens. De sleutel ligt in lange levensduur, efficiënt gebruik en een duurzame productie. De technologie staat niet stil – en met elke kilometer wordt elektrisch rijden groener.
(Afbeeldingen: Unsplash)
Lees het artikel op de mobiele website