De overtreding die veel fietsers onbewust maken: "Heel gevaarlijk en kan boete opleveren"

In België is fietsen niet alleen populair, maar ook onderworpen aan duidelijke regels. Eén van de meest gestelde vragen onder fietsers: is onjuiste fietsverlichting een verkeersovertreding? Het korte antwoord: ja, en de gevolgen kunnen serieus zijn. In dit artikel lees je wat de wet zegt over fietsverlichting, welke fouten vaak voorkomen, welke boetes je riskeert én hoe je veilig en wettelijk in orde blijft.

Wat zegt de wet over fietsverlichting?

Volgens de Belgische wegcode is fietsverlichting verplicht zodra het donker is of het zicht minder is dan 200 meter (bijvoorbeeld bij mist, regen of schemering). De verplichtingen zijn duidelijk:

• Voorlicht: wit of geel, zichtbaar tot minstens 100 meter.
• Achterlicht: rood, eveneens zichtbaar tot minstens 100 meter.
• Reflectoren: Wit vooraan Rood achteraan Oranje op de pedalen én in de wielen of op de banden
• Wit vooraan
• Rood achteraan
• Oranje op de pedalen én in de wielen of op de banden

Zowel vaste lichten als afneembare lampjes (bijvoorbeeld op kleding of rugzak) zijn toegestaan, op voorwaarde dat ze correct bevestigd zijn en voldoen aan de zichtbaarheidseisen.

Wat wordt beschouwd als ‘verkeerde verlichting’?

Veel fietsers denken dat eender welk lichtje volstaat, maar dat is een misvatting. Onjuiste of slecht geplaatste verlichting is effectief een verkeersovertreding. Enkele veelvoorkomende fouten:

• Een blauw of knipperend voorlicht: niet toegestaan.
• Enkel een achterlicht gebruiken, zonder voorlicht.
• Lampjes die niet goed zichtbaar zijn door slechte plaatsing of lege batterijen.
• Felle flitslichten die andere weggebruikers verblinden.

Ook als je denkt goed zichtbaar te zijn, kan dat wettelijk gezien onvoldoende zijn. En dat kan je duur te staan komen.

Wat is de boete voor verkeerde fietsverlichting?

Word je betrapt met foutieve of ontbrekende verlichting, dan riskeer je een boete van €58 (een lichte overtreding van de eerste graad). Bij herhaling of gevaarlijk gedrag, zoals fietsen zonder verlichting op een drukke weg, kunnen er strengere maatregelen volgen of zelfs een proces-verbaal.

Let op: ook elektrische fietsen en speed pedelecs vallen onder dezelfde regels. Alleen als het voertuig typegoedkeuring heeft met ingebouwde verlichting, hoef je geen extra lampen te voorzien – maar die ingebouwde verlichting moet uiteraard wel werken. (lees verder onder de afbeelding)

Waarom is goede verlichting zo belangrijk?

Naast de wettelijke verplichting is het ook cruciaal voor je eigen veiligheid. Onderzoek van onder meer het VIAS Institute toont aan dat zichtbaarheid een bepalende factor is bij ongevallen met fietsers. Fietsers zonder correcte verlichting worden tot wel 70% minder snel opgemerkt in het donker. Goede verlichting verlaagt dus niet alleen je kans op een boete, maar vooral op een ernstig ongeval.

Tips om veilig en in orde te zijn

Wil je boetes en gevaar vermijden? Let dan op deze tips:

• Controleer je lichten regelmatig, zeker in de donkere maanden.
• Gebruik kwalitatieve, waterdichte lampjes met een lange batterijduur.
• Bevestig je verlichting op de juiste plaats, bij voorkeur op het frame of de bagagedrager.
• Kies voor heldere, niet-knipperende LED-verlichting.
• Overweeg reflecterende accessoires (jas, rugzak, banden) voor extra zichtbaarheid.

Met correcte fietsverlichting bescherm je niet alleen jezelf, maar draag je ook bij aan de veiligheid van alle weggebruikers.

(Afbeeldingen: Unsplash)