Grondwettelijk Hof vernietigt "wonen in eigen streek"

Zoals te verwachten heeft het Grondwettelijk Hof het Vlaams decreet dat wonen in eigen streek bevoordeelt, vernietigd. Het was daartoe verplicht door het Europees Hof van Luxemburg.

Het decreet van 27 maart 2009 kwam er omdat de vastgoedprijzen in 69 Vlaamse gemeenten vnl. in de Rand rond Brussel kolossaal stegen door inwijking van rijke Franstaligen en EU-ambtenaren. Daardoor konden plaatselijke jonge gezinnen, alleenstaanden en sociaal zwakkeren geen bouwgronden meer kopen in hun eigen gemeente omdat die te duur waren. Daarom besloot toenmalig Vlaams minister Dirk Van Mechelen (Open Vld) dat wonen in eigen streek moest worden bevoordeeld. Mensen die een "sociale band met de gemeente hebben" zouden voorgaan bij verkopen van gronden en panden en ook bij het huren van woningen. Het ging dan om mensen die al 6 jaar in de gemeente woonden of er minstens halftijds werkten.

Franstaligen

Het decreet werd door de Franstaligen voorgelegd aan het Grondwettelijk Hof, maar die stuurde het op zijn beurt door naar het Europees Hof van Luxemburg. Dat Hof vond dat "het decreet de vrijheid van de EU-burgers om zich overal in de EU te vestigen schond". Het Belgische Grondwettelijk Hof moest die beslissing volgen en vernietigt dus de regeling voor wonen in eigen streek.

Compensaties

Het decreet bevatte ook nog een reeks "compenserende maatregelen" voor de bouwheren in die gemeenten. Zij moesten bij iedere verkaveling een bepaald deel aan sociale woningen besteden. In ruil daarvoor kregen ze een vermindering van de registratierechten (van 10 naar 1,5%), een vermindering van de BTW (van 21 naar 6%), een subsidie voor de infrastructuur en een garantie dat de sociale huurwoningen zouden worden overgenomen door de overheid. Dit is volgens het Grondwettelijk Hof allemaal "staatssteun" en zo'n staatssteun moet op voorhand worden aangevraagd aan de Europese Commissie. Dat is niet gebeurd. Dus worden ook die maatregelen vernietigd. Daardoor wordt de last voor de bouwheren buitensporig zwaar in vergelijking met het doel dat het decreet wil bereiken.

Het arrest van het Grondwettelijk Hof geldt niet alleen voor de toekomst, maar voor alle panden en gronden in de 69 gemeenten, ook voor die waarop het decreet al is toegepast.

JDW Archieffoto Belga: Dirk Van Mechelen