Mogelijke wetswijziging voor fietsers beroert de gemoederen: "Het gaat hier om levens redden"

Het debat rond fietsveiligheid in België laait opnieuw op. Steeds meer experts, waaronder revalidatieartsen, trekken aan de alarmbel en pleiten voor een verplichte fietshelm voor alle leeftijden. De cijfers over hoofdletsels bij fietsongevallen laten weinig ruimte voor discussie: de bescherming die een helm biedt, is groot – maar de bereidheid om er één te dragen blijft klein.

Slechts 29% van de Belgische fietsers draagt een helm

Ondanks het potentieel om levens te redden, draagt minder dan één op de drie Belgische fietsers een helm. Uit recent onderzoek blijkt dat slechts 29% dat vrijwillig doet. Vooral jongeren laten het massaal afweten: in de leeftijdsgroep 13 tot 24 jaar daalt het percentage zelfs tot amper 15%. En dat baart zorgen, want bijna vier op de tien fietsers die in het ziekenhuis belanden, lopen een hoofd- of hersenletsel op. “Dat is ronduit verontrustend,” klinkt het bij experts. De lage draagbereidheid staat in schril contrast met de risico’s, zeker in druk verkeer of bij valpartijen.

Helm reduceert kans op hoofdletsel met 60%

Volgens kinderrevalidatiearts Ruth Van Der Looven (UZ Gent) is het effect van een helm duidelijk en bewezen, dat zegt ze aan VTM: “Een fietshelm verlaagt het risico op hoofdletsels met maar liefst 60%. Dat is enorm.” Ze maakt zich vooral zorgen over jongeren: “Hun hersenen zijn nog volop in ontwikkeling. Een impact op de voorste hersenkwabben kan levenslange gevolgen hebben. En juist die groep draagt het minst een helm. Dat moeten we durven aanpakken.” (lees verder onder de afbeelding)

Tijd voor wetgeving?

Momenteel is het dragen van een fietshelm in België niet wettelijk verplicht. Enkel kinderen die als passagier op de fiets meerijden en gebruikers van speed pedelecs vallen onder specifieke regels. Toch groeit de druk op de politiek om daar verandering in te brengen. Revalidatieartsen en veiligheidsexperts vragen een wetswijziging, zoals in landen waar helmplicht wél geldt – en waar het aantal ernstige hoofdletsels beduidend lager ligt.

Meer dan wetgeving: sensibilisering blijft cruciaal

Naast een wettelijke verplichting is er ook nood aan meer bewustwording, vooral bij jongeren en hun ouders. “Een helm is misschien niet cool, maar hij kan het verschil maken tussen leven en dood,” aldus Van Der Looven. “Of tussen volledig herstel en een leven met blijvende beperkingen.” Want hoewel we het risico vaak onderschatten, kan één ongelukkige valpartij een leven volledig veranderen.

(Afbeeldingen: Unsplash)