Waarom duizenden gezinnen plots een boete kregen voor hun zonnepanelen: "Ook sprake van trage verwerking"

In 2024 hebben bijna 11 000 gezinnen in Vlaanderen een boete gekregen voor het niet tijdig aanmelden van hun zonnepanelen bij netbeheerder Fluvius. Deze boetes brachten samen ruim 924 000 euro in het laatje, wat neerkomt op gemiddeld zo’n 85 euro per huishouden. De meldingsplicht geldt sinds 2020: eigenaars moeten hun installatie binnen 30 dagen na keuring registreren.

Waarom melden mensen hun zonnepanelen te laat aan?

De reden voor deze boete is eenvoudig: Fluvius moet weten waar en hoeveel nieuwe zonnepanelen actief zijn om het elektriciteitsnet in evenwicht te houden. Wanneer installaties niet of te laat worden gemeld, kan dat leiden tot overbelasting van het net, met ruitschade of uitval van omvormers tot gevolg. Tot voor kort bestond er een premie voor nieuwe zonnepanelen, wat mensen motiveerde om hun systemen vlot aan te melden. Sinds die premie echter verdween begin 2024, is men daar minder scherp op. In september 2024 bleek uit cijfers dat liefst een kwart van nieuwe installaties te laat werd gemeld, een stijging van 9 % naar 25 % in luttele maanden.

Situatie leidt tot discussie

Fluvius rekent bij laattijdige aanmelding doorgaans een administratieve kost van ongeveer 92,79 euro aan per installatieregistering. Bovendien worden alle achterstallige prosumententarieven alsnog in rekening gebracht vanaf de datum van indienstneming tot de melding, met bijkomende risico’s zoals schorsing van netaansluiting. De situatie leidt tot discussie. Zo pleit CD&V-parlementslid Robrecht Bothuyne voor afschaffing van de meldingsplicht en bijhorende boetes. Hij argumenteert dat investeringen in groene energie gestimuleerd moeten worden en niet belemmerd door administratieve hindernissen. Zijn voorstel houdt onder meer in dat installateurs of keuringsinstanties voortaan automatisch de melding indienen, om de last bij de consument weg te nemen. (lees verder onder de afbeelding)

Onwetendheid en traagheid

De Vlaamse Ombudsdienst merkt op dat burgers vaak onwetend zijn over de plichten en dat Fluvius soms traag is bij verwerking van meldingen. Zelfs wanneer mensen op tijd handelen, kan een trage verwerking ertoe leiden dat Fluvius alsnog een boete oplegt omdat de registratie als ‘laattijdig’ wordt beschouwd. Fluvius probeert gebruikers te informeren via campagnes (zoals ‘Voor Wa?’) en koppelt bij aanmelding automatisch de digitale meter via hun online portaal. Toch blijft het aantal laattijdige registraties oplopen. Zij benadrukken dat de plicht essentieel is voor veiligheid, netbeheer én het ontvangen van een terugleververgoeding.

Wat moet je doen?

Wat betekent dit voor wie zonnepanelen overweegt of net heeft laten plaatsen? Begin met keuring en registratie binnen de 30‑dagenregel om boetes te vermijden. Doe dit idealiter nog sneller: zodra de installatie op het net staat, meld je ze aan. En controleer achteraf via het online portaal of de registratie goed werd verwerkt. Zo voorkom je verrassingen en maximaliseer je jouw rendement.

(Afbeeldingen: Unsplash)