Wat je nu ziet, gebeurde eigenlijk 15 seconden geleden, zegt baanbrekend onderzoek

Onze ogen en het gezichtsvermogen behoren tot de belangrijkste hulpmiddelen die we als mens ter beschikking hebben. Toch zou het volgens een verbluffende nieuwe studie kunnen dat wat we waarnemen, eigenlijk tot wel 15 seconden in het verleden ligt.

Het menselijk lichaam is begrijpelijkerwijs bijzonder complex, en er zijn tal van processen die we dagelijks doormaken waarvan wetenschappers nog steeds niet precies begrijpen hoe ze werken. Hoewel je zou denken dat je ogen gewoon een kanaal zijn waarlangs je hersenen informatie ontvangen van wat zich voor je afspeelt, is de realiteit van hoe ons zicht werkt veel ingewikkelder.

Hoe zien we het verleden?

Je weet misschien al dat de lens in je oog een ‘omgekeerd’ beeld projecteert op je netvlies, maar wat je uiteindelijk ziet is waarschijnlijk een samensmelting van eerdere beelden om een gevoel van stabiliteit in je zicht te creëren. Hoe zien we dan eigenlijk het verleden? Volgens Popular Mechanics stelt een studie uit 2022, gepubliceerd in het tijdschrift Science Advances, dat alles wat we via onze ogen waarnemen een verzameling is van eerder verwerkte beelden. Die worden door onze hersenen samengevoegd om een stabiel en consistent beeld van de wereld te geven.

Onbekende visuele illusie

"Ondanks een visuele wereld die voortdurend verandert en verstoord wordt, lijkt onze waarneming opmerkelijk stabiel over tijd. Hoe bereikt ons visueel systeem deze schijnbare stabiliteit?" vragen de onderzoekers zich af. Wetenschappers stellen dat er sprake is van een tot nu toe onbekende visuele illusie, veroorzaakt door de hersenen. Die illusie zorgt ervoor dat wat eigenlijk een veel schokkeriger en visueel chaotisch beeld zou moeten zijn, er voor ons netjes en vloeiend uitziet. Een object dat voortdurend van vorm verandert, kan volgens de studie foutief waargenomen worden als onveranderd. (lees verder onder de afbeelding)

"Waarneming wordt beïnvloed door het verleden"

Het brein zou daarvoor informatie gebruiken van wel 15 seconden geleden om een begrijpelijk beeld te creëren. "We stellen dat, door een onderliggend actief mechanisme van seriële afhankelijkheid, de representatie van een object voortdurend over tijd wordt samengevoegd. Het gevolg daarvan is een illusoire stabiliteit waarbij de waarneming van een object wordt beïnvloed door het verleden," aldus de onderzoekers. Denk bijvoorbeeld aan hoe je je focust op een bewegend object in de verte: het lijkt duidelijk zichtbaar en stabiel, ook al is het in werkelijkheid in beweging – en zelfs jij beweegt misschien mee.

De studie stelt dat dit mogelijk is omdat je hersenen gegevens uit het verleden gebruiken over hoe het object er ‘zou moeten’ uitzien, en je in feite een illusie voorspiegelen. Dit zorgt ervoor dat objecten lijken alsof ze niet veranderen, terwijl ze dat in werkelijkheid wel doen. Het onderzoek betekent een baanbrekende stap in ons begrip van hoe we niet alleen zien, maar ook hoe onze waarneming verweven is met cognitieve processen in het brein.

(Bron: Unilad Tech - Afbeeldingen: Freepik)