Gratis elektriciteit en gratis water worden afgeschaft

De nieuwe Vlaamse regering is van plan om begin 2016 de gratis kiloWattuur en de gratis kubieke meter water af te schaffen. De oorspronkelijke sociale en ecologische doelstellingen worden immers onvoldoende gehaald, argumenteren N-VA, CD&V en Open Vld.
Niettemin beloven ze maatregelen om "energiearmoede" tegen te gaan. En er komt een energienorm voor energie-intensieve bedrijven. De gratis kWh voor gezinnen, ingevoerd in 2002, voorziet in gratis 100 kWh per gezin én 100 kWh per gezinslid. Vandaag bereiken die gratis kWh echter moeilijk de meest kwetsbaren. De maatregel haalt ook onvoldoende de sociale en ecologische doelstellingen.

De regering belooft maatregelen om energiearmoede tegen te gaan. Nog in het hoofdstuk energie staat dat de regering voorziet in extra stimuli voor gecombineerde maatregelen en totaalrenovaties. Individuele premies voor dakisolatie en hoogrendementsglas worden getrapt verlaagd. Beschermde afnemers krijgen wel verhoogde energiepremies. Zo wordt het sociale dakisolatieprogramma versterkt en komt er een bijkomend sociaal programma voor hoogrendementsglas en spouwmuurisolatie. Het certificatenysteem voor groene stroom wordt vereenvoudigd. Zo wordt er gedacht aan een afbouw van de ondersteuning voor marktrijpe technologieën, zoals windenergie, op basis van een automatische degressiefactor. Voor energie-intensieve bedrijven wordt een energienorm ingevoerd. De som van de meerkosten en nettarieven mogen niet hoger liggen dan in de buurlanden.

De Vlaams regulator Vreg wordt bevoegd voor de disributienettarieven. Daarover luidt het in het regeerakkoord een "op zo kort mogelijke termijn" wegwerking van de opgebouwde financieringstekorten. Door de bevriezing van de tarieven zitten de netbeheerders immers met grote tekorten die nog moet worden weggewerkt. De distributienettarieven worden ook "zuiver netgerelateerd", dus zonder sociale en ecologische openbare dienstverplichtingen. Daarvoor wordt de mogelijkheid onderzocht van een "uniforme Vlaamse bijdrage". Het Vlaams Energiebedrijf wordt een dochteronderneming van PMV, met als taak de aankoop en doorverkoop van energie aan de Vlaamse overheden. Er zal een belangrijke kapitaalvermindering worden doorgevoerd.