Waarom honderden dieselwagens in Vlaanderen niet meer mogen rijden: "Ze nemen mensen hun auto af"

Elke maand krijgen honderden Vlaamse bestuurders slecht nieuws bij de autokeuring: hun dieselwagen mag niet langer de weg op. De oorzaak? Een te hoge uitstoot van roetdeeltjes. Sinds juli 2022 is een nieuwe deeltjestest ingevoerd bij dieselwagens, waarbij het aantal roetdeeltjes in de uitlaat nauwkeurig wordt gemeten. De grens ligt op één miljoen deeltjes per kubieke centimeter. Wie daar drie keer boven zit, krijgt een rode kaart – en mag enkel nog naar huis, de garage of terug naar de keuring rijden.

2.050 voertuigen definitief van de baan gehaald

Volgens cijfers die liepen tot eind november 2024 zijn al 2.050 dieselvoertuigen – zowel personenwagens als lichte vrachtwagens – definitief uit het verkeer genomen. Dat komt neer op ongeveer 400 wagens per maand. De bedoeling van de maatregel is nobel: de luchtkwaliteit verbeteren en schadelijke emissies drastisch terugdringen. Maar voor de betrokken autobezitters is het vaak een zware klap, vooral wanneer de auto essentieel is voor werk of gezinsleven.

Een dure oplossing die geen zekerheid biedt

De enige optie om je wagen weer door de keuring te krijgen, is meestal het vervangen van de roetfilter. Maar dat is verre van goedkoop. De kostprijs ligt tussen de 1.500 en 3.500 euro, afhankelijk van het automerk. En zelfs dan is succes niet gegarandeerd. Als er al te veel roetdeeltjes in de motor zitten, kan het voertuig alsnog worden afgekeurd – ook met een gloednieuwe filter. Voor veel gezinnen is deze combinatie van hoge kosten en onzekerheid een financiële nachtmerrie. (lees verder onder de afbeelding)

Politieke bezorgdheid groeit

De impact van de maatregel blijft niet onopgemerkt in politieke kringen. Vlaams Parlementslid Sofie Mertens (cd&v) liet in scherpe bewoordingen haar ongenoegen blijken. “Zo nemen we letterlijk de mensen hun auto af,” zei ze. Volgens haar is het probleem dat veel mensen geen realistische of betaalbare oplossing hebben om hun wagen opnieuw conform te maken. Dat treft vooral mensen in landelijke gebieden waar alternatieven zoals openbaar vervoer beperkt zijn.

Balans tussen milieu en mobiliteit onder druk

De strenge regels rond roetuitstoot zetten de balans tussen ecologie en mobiliteit op scherp. Enerzijds is de nood aan schonere lucht en minder uitstoot terecht, zeker in stedelijke gebieden. Anderzijds dreigen mensen met oudere wagens – vaak degenen met minder financiële ruimte – uit de boot te vallen. Terwijl de milieudoelstellingen belangrijk zijn, dringt zich ook een sociaal debat op: hoe zorgen we ervoor dat milieumaatregelen rechtvaardig en haalbaar blijven voor iedereen?

(Afbeeldingen: Unsplash)