Wathelet: "Ik denk dat het asielbeleid wel beter gaat"

Terwijl asielzoekers in grote getallen in België aanstormen, blijven ook de kritieken van de onthutstende cijfers over het beleid binnenstromen. Zo blijkt nu dat slechts 15% van de uitgewezen illegalen vorig jaar, ook effectief het Belgisch grondgebied verlaten heeft. We voelden het asiel- en migratiebeleid eens aan de tand.

N-VA kamerlid Theo Francken startte ditmaal de kritiek en gooide de eerder vernoemde cijfers van 28.196 uitwijzingen in 2010 van tafel voor een verwerpelijk eindresultaat van slechts 15%. Dat zijn de enige illegalen die ons land binnen de 5 dagen na bevel van vertrek ook hebben verlaten. Vooral Algerijnen, Marokkanen, Irakezen en Russen bleven in België. Hardnekkige asielzoekers of laks beleid?

Woordvoerder van Melchior Wathelet voor Asiel en Migratie bevestigt dat de cijfers uit het rapport van Europese migratie kloppen. Maar ondanks deze lage cijfers, is hij nog vrij positief.

Wat heeft u toe te voegen aan deze cijfers?
Woordvoerder Wathelet: "Theo Francken vergat iets belangrijks. Dit zijn enkel de cijfers van gedwongen uitzendingen. Maar als we de vrijwillige uitzendingen daarbij optellen, komen we aan 30%. Dat is wel belangrijk, daar we aan deze uitzendingen prioriteit geven. Die zijn veel goedkoper en simpeler, vergeleken met de gedwongen procedures, waarbij je de toestemming en samenwerking van verschillende partijen moet hebben en waarvan de kosten al rap tot 10.000 euro per uitgewezen illegaal kunnen oplopen. Als we de optelsom maken zien we dan eigenlijk zelfs een stijging ten opzichte sinds 2008."

"Maar hoe komt het dan dat die gedwongen procedures toch nog falen? Is die controle zo slecht of zijn de illegalen ons uitwijzingbeleid echt te slim af?"
Woordvoerder Wathelet: "Daar zijn verschillende redenen en 'schuldigen' voor. Ten eerste gooien asielaanvragers vaak hun papieren weg, waardoor we ze moeilijk kunnen identificeren. Anderzijds werken de landen van herkomst vaak niet mee. Die moeten toestemming geven, maar bij sommige landen zoals Afghanistan en Algerije lukt dat niet. Dan heb je ook nog illegalen die dat weten en zich express met een nationaliteit aanmeten die moeilijk uit te wijzen zijn. Zo zijn er veel Pakistanen die zich uitgeven als Afghanen. Uiteindelijk waren er na een onduidelijke regularisatiecampagne in 2009, veel gemeentes en steden die niet meewerkten in afwachting van het nieuw beleid. Zij spelen immers ook een grote rol bij de uitwijzingsbevelen en controle daarvan."

"Dan is die controle eigenlijk ondermaats?"
Woordvoerder Wathelet: "Zo wordt het gewoon heel moeilijk. Bovendien zijn de wettelijke termijnen om die illegalen dan vast te houden in centra heel kort. Ook als ze dan nog niet geïdentificeerd zijn, moeten we ze vrijstellen en bevelen het land te verlaten. Maar daar volgt dan inderdaad voorlopig maar 1 controle op. Hun procedure wordt daarna 'on hold' gezet. Maar als we die mensen dan niet meer tegenkomen door politie-interventie of in onze administratie, volgen we die dus niet meer op."

"Wordt die controle dan niet verstrengd om het beleid te verbeteren?"
Woordvoerder Wathelet: "We werken op verschillende pistes. Ten eerste zijn we nu aan nieuw project 'Sepor' bezig, die de controles moet opdrijven. Ook de samenwerken met de gemeenten en steden is nu beter. Zij willen meegaan in het strikter uitwijzingsbeleid. Grote steden als Charleroi, Luik, Antwerpen en Gent zullen daar in begeleid worden. Zo werken we aan een consequent beleid."

"Daar spreekt de overheid wel al jaren van, maar toch blijft er veel kritiek"
Woordvoerder Wathelet: "Ja, dat komt ook door de asielcentra die Fedasil beheert, waarop wij geen enkel zicht hebben. Daarom dat wij nog steeds voorstander zijn van dat naar de federale regering te sturen en daar 1 procedure met 1 minister van te maken. Nu zijn dat 2 gescheiden werelden. De asielprocedure zit bij ons, maar de opvang bij Fedasil. Er is daar weinig samenwerking en we delen niet dezelfde visie."

"Welke visie maakt dan dat het fout loopt?"
Woordvoerder Wathelet: "Fedasil houdt zich strikt bezig met opvang. Maar wij vinden dat ze meer moeten meegaan in een verhaal waarin van het begin over uitwijzing gesproken wordt. Ons land is gekend als goed land bij asielzoekers, maar dat is meestal niet het geval."

"Is die 'promotie' dan niet net het probleem? Kunnen we geen voorbeeld nemen aan Australië die nu een campagnefilmpje op Youtube lanceert om de vluchtelingen vooraf al te ontmoedigen?"
Woordvoerder Wathelet: "Dat is dan een preventief beleid. Momenteel hebben wij nog geen filmpje, maar wij voeren ook preventieve campagnes in de landen waar het eigenlijk niet nodig is te vluchten. Maar zo'n filmpje is zeker ook nog mogelijk. Gisteren is het hier nog ter sprake gekomen om een soort van filmpje te maken van buitenlandse landgenoten, zoals Afghanen, die negatieve getuigenissen doen over hun asiel hier."

"Wat is uw conclusie over het huidig beleid en de cijfers?"
Woordvoerder Wathelet: "Ik denk wel dat het beter gaat. Maar migratiegolven komen en gaan." (IV)

Het asielbeleid in Australië is duidelijk: