Waarom een warmtepomp je portemonnee niet altijd spaart: "Men moet verder denken dan duurzaamheid"

De warmtepomp wordt vaak gepresenteerd als hét duurzame alternatief voor de cv-ketel. Met subsidieregelingen, energiebesparingen en klimaatvriendelijke voordelen lijkt het een logische keuze. Toch blijkt in de praktijk dat een warmtepomp lang niet altijd financieel voordelig is. In dit artikel lees je waarom dat zo is.

Wat is een warmtepomp en hoe werkt het?

Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, bodem of het grondwater en gebruikt die om je huis te verwarmen. In plaats van gas gebruikt het systeem elektriciteit om warmte op te wekken. Er zijn verschillende types, zoals de lucht-water warmtepomp en de hybride warmtepomp die samenwerkt met een cv-ketel. Een van de grootste struikelblokken is de prijs. Een volledige warmtepompinstallatie kost al snel tussen de €10.000 en €20.000, afhankelijk van het type en de woning. Zelfs met subsidie blijft de investering fors. Bij oudere woningen moeten vaak extra isolatiemaatregelen genomen worden, wat de kosten nog verder opdrijft.

Lange terugverdientijd

De terugverdientijd van een warmtepomp ligt gemiddeld tussen de 10 en 15 jaar. Dat is langer dan veel mensen verwachten. Als je bijvoorbeeld binnen tien jaar verhuist of als de energiemarkt verandert, bestaat het risico dat je de investering niet terugverdient. Hoewel je geen gas meer gebruikt of veel minder, stijgt je elektriciteitsverbruik fors. En elektriciteit is, per eenheid energie, duurder dan gas. Vooral in periodes van kou, waarin de warmtepomp inefficiënter werkt, kan dit tot onverwacht hoge energierekeningen leiden. (lees verder onder de afbeelding)

Niet elke woning geschikt voor warmtepomp

Een warmtepomp werkt het best in goed geïsoleerde woningen met lage temperatuurverwarming, zoals vloerverwarming. In slecht geïsoleerde huizen presteert het systeem ondermaats, met een hoger verbruik en lagere comfort als gevolg. Aanpassingen aan de woning kunnen duizenden euro’s extra kosten. Een warmtepomp vereist ook onderhoud. Hoewel dat minder frequent is dan bij een cv-ketel, kunnen de kosten oplopen. Daarnaast gaat een warmtepomp gemiddeld 15 tot 20 jaar mee. Vervanging op lange termijn is dus onvermijdelijk. Deze kosten worden vaak vergeten bij de initiële beslissing.

Subsidieregelingen zijn niet altijd voldoende

De overheid biedt subsidies aan voor de aanschaf van een warmtepomp, maar die dekken meestal slechts een deel van de kosten. Bovendien kunnen subsidieregelingen veranderen of verdwijnen, waardoor het financiële voordeel onzeker is. Veel mensen kiezen voor een warmtepomp vanuit duurzaamheidsmotieven, en dat is op zich bewonderenswaardig. Maar wie puur naar de financiële kant kijkt, komt vaak tot een andere conclusie. Zeker bij bestaande bouw is de rekensom niet altijd positief.

Wanneer is een warmtepomp wél interessant?

Voor nieuwbouwwoningen, of goed geïsoleerde woningen met lage temperatuurverwarming, kan een warmtepomp wel rendabel zijn – zeker als de stroom deels uit eigen zonnepanelen komt. Hier zijn de omstandigheden optimaal en zijn de besparingen vaak groter dan de kosten op de lange termijn.

(Afbeeldingen: YouTube)